دیستروفی عضلانی فاسیوسکاپولوهومرال (FSHD) یک اختلال **ژنتیکی پیشرونده** است که عمدتاً بر **عضلات صورت، کمربند شانهای و بازوها** تأثیر میگذارد و به مرور زمان ممکن است باعث **آتروفی شدید عضلانی** شود.
این بیماری با **بیان نابهنجار ژن DUX4** به دلیل **سرکوب اپیژنتیکی مختلشده آرایه D4Z4** مشخص میشود که **اثرات سمی** در بافت عضلانی ایجاد میکند.
**FSHD** را میتوان بر اساس **مکانیسم ژنتیکی که منجر به از بین رفتن سرکوب ژن میشود**، به دو نوع **FSHD1 و FSHD2** طبقهبندی کرد.
نقش ژن DUX4 در FSHD و اهمیت مهار آن
ژن DUX4 که معمولاً فقط در دوران **رشد اولیه جنینی** فعال است، در **بافت عضلانی بزرگسالان مبتلا به FSHD** بهطور **نامناسب بیان** میشود و یک **آبشار از فرآیندهای سلولی آسیبرسان** را فعال میکند.
این امر **DUX4 را به یک هدف اصلی برای مداخله درمانی تبدیل کرده است** و مطالعات متعددی بر مهار این ژن در سطوح **DNA، mRNA و پروتئین** متمرکز شدهاند.
استراتژیهای درمانی مبتنی بر الیگونوکلئوتید
**درمانهای مبتنی بر الیگونوکلئوتید** از **توالیهای اختصاصی** برای **مهار DUX4** استفاده میکنند و در مطالعات **پیشبالینی نتایج امیدوارکنندهای** داشتهاند.
چندین **استراتژی الیگونوکلئوتیدی** مورد بررسی قرار گرفتهاند که شامل:
- اولیگونوکلئوتیدهای آنتیسنس (AOs): مهار ترجمه mRNA و جلوگیری از تولید پروتئین DUX4.
- RNA مداخلهگر (RNAi): تخریب اختصاصی mRNA DUX4 و کاهش بیان آن.
این درمانها **با تخریب mRNA DUX4 یا مسدود کردن ترجمه آن**، از **تولید پروتئین سمی DUX4** جلوگیری میکنند و در مدلهای **سلولی و حیوانی نتایج مثبتی** نشان دادهاند.
سرکوب DUX4 با استفاده از CRISPR/dCas9
**تحقیقات پیشبالینی** همچنین **رویکردهای نوآورانه** دیگری مانند **سرکوب رونویسی با واسطه CRISPR/dCas9** را بررسی کردهاند.
این استراتژی از **سیستم CRISPR اصلاحشده** برای **خاموش کردن بیان ژن DUX4** استفاده میکند و یک **راه بالقوه جدید** برای درمان FSHD ارائه میدهد.
اگرچه این درمانها **هنوز در مرحله آزمایشی هستند**، اما میتوانند گامی **امیدوارکننده به سوی توسعه درمانهای مؤثر برای FSHD** باشند.
Published | 8/21/2024 |
Address | https://doi.org/10.3390/ijms25169065 |
Authors | Samuel L. Beck 1 and Toshifumi Yokota |