پرش اگزون در دیستروفی عضلانی دوشن: چالش‌ها و پیشرفت‌های درمانی

مقدمه

دیستروفی عضلانی دوشن (DMD) یک بیماری ژنتیکی پیشرونده است که در اثر جهش‌های ژن دیستروفین ایجاد می‌شود. این جهش‌ها تولید پروتئین دیستروفین، که برای پایداری و عملکرد عضلات ضروری است، مختل می‌کند. این مقاله به بررسی درمان پرش اگزون می‌پردازد که با استفاده از تکنیک‌های ژنتیکی، تولید دیستروفین جزئی را بازمی‌گرداند و علائم شدید بیماری را به شکلی خفیف‌تر شبیه دیستروفی عضلانی بکر (BMD) تبدیل می‌کند.

مکانیسم درمان پرش اگزون

درمان پرش اگزون شامل الیگونوکلئوتیدهای ضدحس (AONs) است که به اگزون‌های خاصی در RNA پیش‌رس دیستروفین متصل می‌شوند. به عنوان مثال، پرش اگزون ۵۱ می‌تواند قاب خوانش را برای بسیاری از جهش‌ها بازگرداند و باعث تولید دیستروفین‌های کوتاه اما عملکردی شود. داروهایی مانند اتپلیرسن و ویلتولارسن در آزمایش‌های بالینی، افزایش سطح دیستروفین را در عضلات بیماران نشان داده‌اند.

محدودیت‌ها و چالش‌های درمان

علی‌رغم پیشرفت‌ها، درمان پرش اگزون دارای محدودیت‌هایی است:

• سطح پایین بازسازی دیستروفین
• نتایج متغیر بالینی در بین بیماران
• وابستگی به نوع جهش و وضعیت عضله
• محدودیت‌های تحویل دارو و اثربخشی

رویکردهای مکمل درمانی

علاوه بر پرش اگزون، ژن‌درمانی و داروهای عبور از کدون توقف نیز به عنوان روش‌های درمانی مورد بررسی قرار گرفته‌اند:

• ژن‌درمانی: معرفی میکرو-دیستروفین‌ها (نسخه‌های کوچک‌تر اما عملکردی از پروتئین دیستروفین) با استفاده از وکتورهای ویروسی
• داروهای عبور از کدون توقف: مانند آتالورن که تلاش می‌کنند کدون‌های توقف زودرس را دور زده و سنتز دیستروفین را فعال کنند

نتیجه‌گیری

پرش اگزون یک رویکرد درمانی امیدبخش برای بیماران DMD است اما محدودیت‌های خاص خود را دارد. ادامه تحقیقات و بهینه‌سازی روش‌های درمانی برای افزایش اثربخشی امری ضروری است. ژن‌درمانی و عبور از کدون توقف نیز به عنوان استراتژی‌های مکمل در حال توسعه هستند که می‌توانند نتایج بهتری برای بیماران DMD به همراه داشته باشند.