**دیستروفی عضلانی دوشن (DMD)** یک **اختلال ژنتیکی شدید** است که به دلیل **جهش در ژن دیستروفین** ایجاد شده و باعث **تحلیل و ضعف عضلانی** میشود.
در سالهای اخیر، **درمان با پرش اگزون** به عنوان یک **رویکرد مولکولی امیدوارکننده** برای این بیماری مورد توجه قرار گرفته است.
**این روش از الیگونوکلئوتیدهای آنتیسنس (AONs) استفاده میکند تا اگزونهای خاصی را طی فرآیند پیرایش mRNA حذف کند**. این امر باعث میشود که **چارچوب خواندن mRNA بازیابی شده و یک پروتئین دیستروفین کوتاه اما عملکردی تولید شود**.
**هدف از این درمان، تبدیل فنوتیپ شدید DMD به شکل خفیفتر آن، یعنی دیستروفی عضلانی بکر (BMD) است**.
پیشرفتهای درمانی و داروهای تأییدشده
**پرش اگزون برای جهشهای مختلف در ژن دیستروفین مورد مطالعه قرار گرفته است** و چندین **آزمایش بالینی برای بررسی این روش در جریان است**.
برخی از داروهای تأییدشده توسط FDA شامل موارد زیر هستند:
- **Eteplirsen** (هدف: اگزون ۵۱) → اولین داروی تأییدشده که افزایش فیبرهای دیستروفین مثبت را در بیماران نشان داده است.
- **Golodirsen و Viltolarsen** (هدف: اگزون ۵۳) → دریافت تأییدیه مشروط.
- **Casimersen** (هدف: اگزون ۴۵) → دریافت تأیید مشروط.
**با وجود این پیشرفتها، میزان دیستروفین تولیدشده توسط این روش همچنان پایین است** و **اثربخشی طولانیمدت این درمانها در حال بررسی است**.
مکانیسم عملکرد پرش اگزون
**مکانیسم پرش اگزون** شامل اتصال **الیگونوکلئوتیدهای آنتیسنس (AONs) به نواحی خاصی از mRNA** است تا **اگزون مورد نظر از فرآیند پیرایش حذف شود**.
**این فرآیند باعث میشود که علیرغم وجود جهش، یک پروتئین دیستروفین عملکردی تولید شود**.
**توسعه این درمانها بر بهبود انتقال AON به سلولهای عضلانی و افزایش پایداری آنها تمرکز دارد**.
برخی از **اصلاحات شیمیایی که برای بهبود اثربخشی AONها انجام شدهاند** شامل:
- **۲'-O- متیل فسفوروتیوات (2OMePS)**
- **الیگومرهای مورفولینو فسفرودی آمیدات (PMOs)**
این **اصلاحات باعث افزایش پایداری AON و بهبود تحویل آن به عضلات میشوند**.
چالشهای موجود و آینده درمان پرش اگزون
با وجود امیدواریهای فراوان، **چالشهای مهمی در این درمان وجود دارد**، از جمله:
- **تأمین مقدار کافی AON به عضلات برای دستیابی به اثر درمانی مناسب**.
- **لزوم انجام انفوزیون داخل وریدی هفتگی**، که برای بیماران و خانوادههایشان چالشبرانگیز است.
- **نامشخص بودن تأثیر این روش بر عملکرد قلب**، که یکی از نگرانیهای اصلی در بیماران DMD است.
**تحقیقات فعلی به دنبال بهبود اثربخشی پرش اگزون و افزایش کاربرد آن برای طیف وسیعتری از بیماران هستند**.
Published | 7/14/2022 |
Address | https://doi.org/10.3390/genes13071241 |
Authors | Gökçe Eser and Haluk Topalo˘glu |